Laçın koridorunda təxminən 40 günə yaxındır ki, Azərbaycan hökumətinin təşkil etdiyi etiraz aksiyası keçirilir. Aksiya iştirakçıları iddia edir ki, onların tələbi Dağlıq Qarabağ ərazisindəki faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarının dayandırılmasıdır. Onlar bu fəaliyyətin ekologiyaya ziyan vurduğunu deyir və ərazidə həm ekoloji, həm də digər fəsadlarla bağlı monitorinq aparılmasını tələb edir. Monitorinqin aparılmasına ərazidəki rusiyalı sülhməramlıların mane olduğu bildirilir.
1 aydan çoxdur davam edən aksiya həm də hazırda Dağlıq Qarabağda yaşayan erməni əsilli əhalinin vəziyyətini pisləşdirib. Ermənistan mediası yazır ki, ərazidəki əhali blokada vəziyyətinə düşüb və Xankəndini Ermənistanla birləşdirən yeganə yol bağlandığından ərzaq qıtlığı yaranıb. Ermənistan mediası ilə yanaşı beynəlxalq media orqanları – CNN, Axios, Der Spiegel, Time, The Economist, Frans Press, New York Times bölgədəki vəziyyəti işıqlandırıb.
CNN yazır ki, kartof oradakı əhali üçün lüks qidaya çevirilib.
Yanvarın 18-i CivilNet tanınmamış Dağlıq Qarabağ Respublikası hökumətinin talon sisteminə keçdiyini yazıb. Bu qərara da səbəb ərzaq qıtlığıdır.
Azərbaycanın rəsmi dövlət media orqanları və hökumətyönlü xəbər agentlikləri aksiyaların davam etdiyi yerdən sülhməramlılara məxsus avtomobillərin maneəsiz keçdiyi barədə mütəmadi olaraq məlumat dərc edir.
Yeri gəlmişkən, prezident İlham Əliyev Davosda Litva Prezidenti Gitanas Nauseda ilə yanvarın 18-də baş tutan görüşündə deyib ki, Laçın-Xankəndi yolu mülki şəxslər və mülki təyinatlı yüklərin keçidi üçün açıqdır.
Aksiyanı eko aktivistlərin təşkil etdiyinə niyə heç kim inanmır?
Azərbaycan Dövlət Televiziyası və rəsmi xəbər agentlikləri, eləcə də hökumətyönlü medialar bu aksiya iştirakçılarının eko-aktivistlər və ekologiya sahəsində ixtisaslaşmış QHT-lər olduğunu yazır.
Aksiya başlayan tarixdən etibarən bu günə qədər təkcə dövlət televiziyasında 50-dən çox reportaj və canlı yayım yayımlanıb. Mikroskop Media həmin yayımları izləyib və monitorinqə əsasən məlum olub ki, aksiyada iştirak edən şəxslər və qht-lərin böyük əksəriyyəti ekologiya yox, tamam başqa sahələrdə – qadın hüquqları müdafiəsi, idman, əsgər ailələrinə dəstək və s. üzrə ixtisaslaşmış qeyri-hökumət təşkilatlarıdır.
Eyni zamanda həmin təşkilatların böyük qismi bir neçə ay əvvəl Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin keçirdiyi müsabiqədə qalib olanlardır. Nəticələri 2022-ci ilin iyulunda elan olunan “Elm, Təhsil və Mədəniyyət və Azərbaycançılıq ideyasının təbliği məsələləri” adlö müsabiqədə ümumilikdə 400 QHT qalib gəlib.
QEYD: Qeyd olunan reportaj və canlı yayımlarda ekologiya sahəsində ixtisaslaşmış yalnız iki QHT var. Onların da hər ikisi hökumətdən Ekoloji təmiz kənd kampaniyası- təcrübələrin tətbiqi layihəsi (Səma və eko sosial iqtisadi inkişafa yardım İB) və Məişət tullantılarından təmizlənməsi ilə bağlı monitorinq aparılması layihəsi (Ekoloji Maarifçilik və Monitorinq) üzrə qrant alıb. 8 və 6 min AZN.
Digər QHT-lər və qalib olduqları layihələr:
Aksiyada iştirak edən şəxslər və təşkilatların digər qismi də ekologiya sahəsində ixtisaslaşmayıb. Onlar arasında hakim Yeni Azərbaycan Partiyasının rayon təşkilatlarından da nümayəndələr və əməkdar tibb işçisi var. Siyahı:
- Vətəndaşların maarifləndirilməsi İB
- Göyçay şəhid ailələrinə qayğı cəmiyyəti
- Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyi
- Dünya İş Qadınları Assosiasiyası İB
- Gənclərin Elmi Mədəni İnkişafı İB
- Azərbaycan Gənclərinin Avropaya İnteqrasiya Təşkilatı
- Gənc Müsahiblər İctimai Birliyi
- YAP Səbail rayon təşkilatının təlimatçısı Fuad Heydərli
- Aqrar İnkişaf Könüllüləri
- Azərbaycan Könüllü Təşkilatları İttifaqı
- Əməkdar tibb işçisi Cəmilə Məmmədova
- Bakı Dövlət Universiteti Könüllüləri
- Miqrasiya Könüllüləri
2020-ci ilin sentyabr-noyabr aylarında davam edən 44 günlük müharibədən sonra azad edilən Kəlbəcərdə də yeraltı sərvət, filiz yataqları var. İlham Əliyevin 2021-ci il mayın 29-da imzaladığı sərəncama əsasən Qaşqaçay, Elbəydaş və Ağduzdağ filiz yataqları Türkiyə şirkətlərinə 30 il müddətinə icarəyə verilib.
Sərəncamda deyilir:
“Yerin təkindən istifadə sahəsində münasibətləri tənzimləyən Azərbaycan Respublikasının normativ hüquqi aktlarına uyğun olaraq Qaşqaçay filiz yatağı “Eti Bakır A.Ş.” şirkətinə, Elbəydaş və Ağduzdağ filiz yataqları “Artvin Maden A.Ş.” şirkətinə öyrənilmə, tədqiq, kəşfiyyat, işlənmə və istismar məqsədləri üçün 30 il müddətinə müqavilə əsasında istifadəyə verilsin”.
