Cümə, 22 Sentyabr 2023
Mikroskop - Qısa, vizual, izahlı
  • Xəbər
  • Vərəqələr
  • Detallı
  • İnfoqrafika
  • Sinifdən xaric oxu
  • 535.1
No Result
View All Result
Mikroskop - Qısa, vizual, izahlı
  • Xəbər
  • Vərəqələr
  • Detallı
  • İnfoqrafika
  • Sinifdən xaric oxu
  • 535.1
No Result
View All Result
Mikroskop - Qısa, vizual, izahlı
No Result
View All Result

“Siyasi partiyalar haqqında” yeni qanun layihəsinin ilkin variantında hansı məhdudiyyətlər var?

07 Sentyabr 2022
6 min read
İllustrasiya: Mikroskop Media

İllustrasiya: Mikroskop Media

Azərbaycanda “Siyasi partiyalar haqqında” yeni qanun layihəsinin ilkin variantı hazırlanıb. Qanun layihəsi Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarovanın göstərişi əsasında hazırlanır və indiyə qədər 39 siyasi partiya bunla bağlı təkliflərini verib. Yeni qanun layihəsi ilə bağlı Milli Məclisdə ilk ictimai dinləmənin sentyabrın 28-i keçirilməsi gözlənilir.

Yeni qanun layihəsi siyasi partiyanın qeydiyyatı, üzv sayı, fəaliyyətinə nəzarət və ləğv olunması proseduru ilə bağlı bir çox məhdudiyyətləri özündə birləşdirir.

Partiyanın reysteri

Qanun layihəsində deyilir ki, siyasi partiya tam fəaliyyət qabiliyyətli azı 200 vətəndaş tərəfindən təsis edilə bilər. Onlar son 20 ildə fasiləsiz Azərbaycanda yaşamalıdır. Partiyanın dövlət qeydiyyatına alınması üçün onun ən azı 10 min nəfər üzvü olmalıdır.

Partiya üzvlərinin reysteri

Yeni qanuna əsasən siyasi partiyalar üzvlərinin reysterini aparmalıdır. Üzvlərin reysterində nələr göstəriləcək:

  • Ad-soyad
  • Ata adı
  • Fərdi identifikasiya nömrəsi
  • Doğum tarixi
  • Qeydiyyat ünvanı
  • Qeydiyyatda olduğu partiyanın yerli təşkilatı
  • Əlaqə nömrəsi

Partiyaların fəaliyyətinə nəzarət mexanizmi

Siyasi partiyanın fəaliyyətinə nəzarət edən qurum onun fəaliyyətinin həm qanunvericiliyə, həm də partiyanın nizamnaməsinin tələblərinə uyğunluğuna nəzarət edəcək. Qanunda deyilir ki, bu qurum müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqandır.

Həmin qurum;

  • Pozuntu halları ilə bağlı araşdırma apara bilər
  • Partiyaya xəbərdarlıq edə bilər
  • Partiyanın fəaliyyətinin dayandırılması və onun ləğvi barədə məhkəmədə iddia qaldıra bilər  

Qurum siyasi partiyanın fəaliyyətinin uyğunluğunu necə öyrənir:

  • Partiyanın fəaliyyəti ilə bağlı üzvlərdən, dövlət orqanlarından, hüquqi və fiziki şəxslərin müraciətinə baxır və mediadakı məlumatları nəzərdən keçirir
  • Partiya üzvlərinin reysterindəki məlumatları azı iki dəfə nəzərdən keçirir
  • Partiyanın qanuni təmsilçisinin izahatını alır

Partiyaların fəaliyyətinin dayandırılması

Siyasi partiyanın fəaliyyətinin dayandırılması üçün müəyyən hallarda onun fəaliyyətinə nəzarət edən müvafiq qurum iddia qaldıra bilər və bu barədə apelyasiya məhkəməsi qərar verə bilər.  Əgər siyasi partiya müvafiq qurumun müəyyən etdiyi pozuntular barədə xəbərdarlıqda göstərilən müddətdə aradan qaldırıb məlumat verməyibsə, onun fəaliyyətinin 1 il müddətinə dayandırılması barədə iddia qaldırmaq mümkün olacaq.

Bundan başqa hərbi və ya fövqəladə vəziyyətlə əlaqədar olaraq da partiyanın fəaliyyəti dayandırıla bilər. Qanun layihəsində deyilir ki, əgər siyasi partiya hərbi və ya fövqəladə vəziyyətin elan edilməsinə səbəb olmuş halların aradan qaldırılmasına mane olursa, onun fəaliyyəti hərbi və ya fövqəladə vəziyyət dövrü başa çatanadək dayandırıla bilər.

Partiyaların ləğvi barədə

Yeni qanunda partiyanın hansı hallarda ləğv oluna biləcəyi də müəyyənləşib. Həmin hallar bunlardır:

  • Parlament, Prezident və Bələdiyyə seçkilərində ardıcıl olaraq 2 dəfə iştirak etmədikdə
  • Ölkənin konstitusiya quruluşunun zorla dəyişdirilməsi, ərazi bütövlüyünün parçalanması, hakimiyyətin zorla ələ keçirilməsi və ya saxlanması, kütləvi iğtişaşlara, terrorçuluğa açıq çağırışlar edildikdə
  • Terrorçuluğun, dini ekstremizmin, zorakılığın və qəddarlığın, habelə irqi, dini, mənşə, cinsi, etnik və digər ayrıseçkiliyin, həmçinin sağlamlığın və ətraf mühitin qorunmasına zidd olan hərəkətlərin təbliği;
  • İrqi, dini və ya etnik düşmənçiliyin salınması
  • Partiyanın ən azı 10 min üzvünün olmaması

Siyasi partiyaların fəaliyyət istiqaməti

“Siyasi partiyalar haqqında” yeni qanun hesab edir ki, siyasi partiya ümummilli dəyərləri və vətənpərvərliyi təbliğ edir. Onun digər fəaliyyət istiqamətləri aşağıdakılardır:

  • ölkənin siyasi həyatında iştirak edir;
  • vətəndaşların siyasi iradəsinin, həmçinin ictimai rəyin formalaşmasına təsir göstərir;
  • vətəndaşlar arasında siyasi maarifləndirmə işi aparır;
  • ümummilli dəyərləri və vətənpərvərliyi təbliğ edir;
  • üzvlərinin siyasi fəallığına dəstək verir;
  • üzvlərinin siyasi iradəsini ifadə edir;
  • seçkilərin, həmçinin ümumxalq səsverməsinin (referendumun) keçirilməsində iştirak edir;
  • rəy və təklifləri ilə Azərbaycanın daxili və xarici siyasətinin formalaşmasına təsir göstərir

Partiya necə maliyyələşəcək və buna kim nəzarət edəcək?

Layihədə qeyd edilib ki, parlament seçkilərində iştirak edib səs qazanmış partiyalara maliyyə Milli Məclis səlahiyyətli tərkibdə formalaşdırıldığı gündən etibarən ayrılır. Həmin məbləğ qanuna uyğun olaraq bölünəcək və rüblər üzrə partiyaların bank hesabına köçürüləcək. Vəsait müxtəlif meyarlara əsasən, 5, 40, 50 və 5 faizlik bölgü əsasında bölüşüdürüləcək:

  • 5% – Milli Məclisdə təmsil olunmayan, amma seçkilərdə etibarlı səslərin azı 3 faizini qazanmış partiyalar üçün
  • 40% – Milli Məclisində təmsil olunan siyasi partiyalar üçün
  • 50% – Milli Məclisin say tərkibi əsasında bölüşdürələcək
  • 5% – Milli Məclisinə keçirilmiş təkrar və əlavə seçkilər nəticəsində, həmçinin fəaliyyətdə olan deputatların partiya mənsubiyyətinin yaranması (dəyişməsi) ilə əlaqədar parlamentdə təmsil olunan yeni siyasi partiyalar üçün

Partiyaların maliyyə yardımını xərcləməsinə Hesabalama Palatası, siyasi partiyanın digər maliyyə fəaliyyətinə isə Mərkəzi Seçki Komissiyası nəzarət edəcək.

Son yazılar

Ermənistan tək qarantının Rusiya olmasını istəmir. Rusiya isə eyni fikirdə deyil

by Mikroskop
08 Sentyabr 2023
0
Ermənistan tək qarantının Rusiya olmasını istəmir. Rusiya isə eyni fikirdə deyil

Ermənistanla Rusiya arasında onsuz da gərgin olan münasibətlər Ermənistanın atdığı son addımlardan sonra bir az da gərginləşib. Söhbət hansı addımlardan...

Read more

Naxçıvanda tibb işçilərinə smartfonla işə gəlmək qadağan edilib

by Mikroskop
07 Sentyabr 2023
0
Naxçıvanda tibb işçilərinə smartfonla işə gəlmək qadağan edilib

Naxçıvanda Səhiyyə Nazirliyinin yeni tapşırığına əsasən, tibb işçilərinə kamerası olan smartfonlarla işə gəlmək qadağan olunub. Bu qadağa hələlik Naxçıvan MR...

Read more

Avropa Məhkəməsi Qubad İbadoğlunun işinə dərhal baxacaq

by Mikroskop
05 Sentyabr 2023
0
Avropa Məhkəməsi Qubad İbadoğlunun işinə dərhal baxacaq

Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi 39-cu qaydanı əsas tutaraq iqtisadçı professor Qubad İbadoğlunun işinə dərhal baxılmasına qərar verib. Bu barədə məlumatı...

Read more

Gürcüstanda parlament daxilində etiraz aksiyaları keçirmək qadağan edilir

by Mikroskop
05 Sentyabr 2023
0
Gürcüstanda parlament daxilində etiraz aksiyaları keçirmək qadağan edilir

Gürcüstan parlamenti parlamentin daxilində etiraz aksiyalarının keçirilməsini qadağan edən tənzimləmələr tətbiq edə bilər. Bu tənzimləmələr çərçivəsində parlamentə daxil olmaq üçün...

Read more

Susuz, dərmansız, işıqsız. “Dağlıq Qarabağ”ın əhalisi təkcə aclıq çəkmir

by Mikroskop
04 Sentyabr 2023
0
Susuz, dərmansız, işıqsız. “Dağlıq Qarabağ”ın əhalisi təkcə aclıq çəkmir

Azərbaycanın Laçın dəhlizini bağlamasından sonra davam edən böhran ən ağır fazasına keçib. Son 9 ayın ən çətin dövrünü yaşayan “Dağlıq...

Read more
Facebook Twitter Youtube Instagram Telegram

"Keçmişdə senzura informasiya axınını blok edərək işləyirdi. 21-ci əsrdə isə senzura insanları lazımsız informasiya axınına məruz qoyaraq işləyir. İnsanlar sadəcə bilmirlər ki, nəyə diqqət eləsinlər, onlar tez-tez vaxtlarını əhəmiyyətsiz məsələləri araşdırmağa, müzakirə etməyə sərf edirlər. Qədimdə gücə malik olmaq informasiyaya çıxışa malik olmaq anlamına gəlirdi. Bu gün isə güc nəyi iqnor etməyi bilmək anlamına gəlir". (c) Yuval Noah Harari.
Biz lazımsız informasiyanı iqnor edib, bilməli olduğunuz məlumatları çatdırırıq. Bunu da bacardıqca ən qısa, ən izahlı və ən yaxşı vizuallaşdırılmış şəkildə edirik.

Abunə ol

Yeniliklərimizdən xəbərdar ola bilmək üçün saytımıza abunə ola bilərsiniz.

  • Xəbər
  • Vərəqələr
  • Detallı
  • İnfoqrafika
  • Sinifdən xaric oxu
  • 535.1

© MikroskopMedia

No Result
View All Result
  • Xəbər
  • Vərəqələr
  • Detallı
  • İnfoqrafika
  • Sinifdən xaric oxu
  • 535.1

© MikroskopMedia

  • Azərbaycan