Prezidentin köməkçisi Əli Həsənov “Müxalifətçilik missiyası və Azərbaycanın milli maraqları” adlı yazısında AXCP sədri Əli Kərimlinin 500 min nəfərin banklara olan borcunun silinməsi təklifi ilə bağlı deyib ki, dövlətin buna gücünün çatıb çatmayacağını da hesablamaq lazımdır.
Azərbaycan dövləti Əli Kərimlisiz də bu problemi öyrənib təhlil edir və əgər qarşıdan gələn dövrdə dövlətin maliyyə durumu buna imkan verəcəksə, kreditlərin məsələsi də nəzərdən keçiriləcək və müvafiq qərar qəbul olunacaq. Bir də ki, digər ölkələrin bu və ya digər addımlarından nümunə gətirənlər həmin addımların “seçki rüşvəti” sayıldığını niyə unudurlar? Axı, biz, deyəsən, demokratiyadan danışırıq – deyə Əli Həsənov davam edib.
Politoloq Ərəstun Orucludan xahiş etdik ki, seçki rüşvətinin nə olduğu, hökumətin hansı növ addımlarının bu qəbildən olan hərəkətlər sayıldığını izah etsin.
Seçki rüşvəti nədir?
Seçki rüşvətini müəyyən etmək üçün konkret situasiyaya, konkret dövrə baxmaq lazımdır. Əgər ölkədə normal seçki prosesi varsa, onda banklara olan kredit borclarının silinməsi halı seçki rüşvəti, yəni seçicilərin səsini pulla almaq hesab oluna bilər.
Bunu Gürcütsan təcrübəsində gördük. Faktiki olaraq oliqarx İvanişvilinin rəhbərlik etdiyi hakimiyyət birinci mərhələdə seçkini uduzmuşdu. İkinci tur ərəfəsində kredit borclarının silinməsi məhz ona gətirib çıxardı ki, İvanişvilinin partiyasını təmsil edən, hazırkı prezident Zurabişvili qalib gəldi. Bu ona görə baş verdi ki, orada seçki prosesi var idi və əhalinin səsini pulla aldılar. Seçki rüşvətinin əhaliyə nəğd pulların verilməsi, sosial yardımlar, yaxud da bu formada – kredit borclarının silinməsi kimi müxtəlif formaları var.
Azərbaycanda isə seçki ərəfəsində və yaxud hansısa bir siyasi mərhələdə kreditlərin silinməsi əsla əhalinin səslərini almaq məqsədi güdmür. Buna seçki rüşvəti demək məncə, düzgün deyil. Ona görə ki, Azərbaycan hökumətinin xalqın səsinə ehtyacı yoxdur. Hakimiyyət onsuz da seçkinin nəticələrini istədiyi kimi yazıb ortaya qoyur. Praktikada kommunal xidmət borclarının, məsələn qaz borclarının silinməsi olub. Bu kimi addımların altında əlbəttə ki, siyasi səbəb dayanır və daha çox ölkədəki sosial gərginliyi aradan qaldırmaq məqsədi güdür.
İlham Əliyevin seçkiöncəsi sərəncamları seçki rüşvəti hesab oluna bilərmi?
Əgər Azərbaycanda normal seçki mühiti olsaydı İlham Əliyevin növbədənkənar prezident seçkiləri ərəfəsində imzaladığı sərəncamlar, maaş artımları, rayonlara ayrılan milyonlar və s. seçki rüşvəti hesab oluna bilərdi. Geniş miqyasda baxanda isə həmin sərəncamlarda əsas məqsəd mənimsəmələr və sosial gərginliyi azaltmaqdır.
İlham Əliyevin seçkiöncəsi imzaladığı sərəncamlar.
2018-ci ilin fevral ayında ölkədə aprelin 11-i növbədənkənar prezident seçkilərinin keçiriləcəyi barədə sərəncam imzalanıb. Bundan sonra təkcə 1 ay yarım vaxt ərzində prezident müxtəlif layihələrə, rayon icra hakimiyyətlərinə, nazirlik və dövlət komitələrinə ümumilikdə 699 milyon 826 min 900 manat pul ayrılıb. 5 fevral 14 mart tarixləri arasında imzalanan 135 sərəncama pensiya, maaş, müavinət və təqaüdlərin 10% artırılması barədə sərəncamlar da daxildir. Prezident həmin ərəfədə həmçinin “Gənc istedadlar”, “Əməkdar artist” və “Xalq artisti” təqaüdlərini də artırıb.
Mikroskop Medianın elə o günlərdə yayımladığı böyük infoqrafikanı bu linkdən oxuya bilərsiz.
Yeri gəlmişkən Prezidentin köməkçisi Əli Həsənov yazısında kredit borcları ilə bağlı mövzuya bunu da əlavə edib:
Azərbaycan dövləti Əli Kərimlisiz də bu problemi öyrənib təhlil edir və əgər qarşıdan gələn dövrdə dövlətin maliyyə durumu buna imkan verəcəksə, kreditlərin məsələsi də nəzərdən keçiriləcək və müvafiq qərar qəbul olunacaq.
