Avropa Şurasının 10 aydır davam edən istintaqı yekunlaşıb və 219 səhifəlik hesabat açıqlanıb. Heabatda deyilir ki, Avropa Şurası Parlament Assambleyasının (AŞPA) bir neçə üzvü Azərbaycana münasibətdə etika qaydalarını pozub, “korrupsiya xarakterli” fəaliyyətə yol verib.
Azadlıq Radiosunun məlumatına görə, hesabatda qeyd olunur ki, Azərbaycan keçirdiyi seçkilərə və yol verdiyi bildirilən insan haqları pozuntularına qarşı tənqidi minimuma endirməkdən ötrü assambleyaya aşırı təzyiq göstərib.
Hesabatda yer alan pozuntular:
Azərbaycanla bağlı fəaliyyətdə AŞPA-nın bir sıra üzvləri, eləcə də keçmiş üzvləri AŞPA-nın etika standartlarına zidd davranıb.
Keçmiş italyan deputatın və Azərbaycanın nümayəndə heyətinin iki keçmiş üzvünün “korrupsiya xarakterli fəaliyyət”lə məşğul olmasını düşünməyə əsaslar var.
AŞPA-nın beş keçmiş üzvü davranış kodeksini pozaraq, deputat mandatları bitəndən sonra da Azərbaycanın adından lobbiçilik fəaliyyəti aparıblar.
On digər üzvün Azərbaycanla bağlı komitələrdə çalışarkən, yaxud ölkədə seçkilərə monitorinq missiyalarında iştirak edərkən davranış kodeksini pozduqları bildirilir.
Keçmiş italyan deputat Luca Volontè Azərbaycanda siyasi məhbuslarla bağlı hesabata zərbə vurulmasında “vacib rol” oynayıb
Britaniya, Fransa və İsveçdən təqaüddə olan hakimlərin apardığı təhqiqatda müəyyən edilib ki, AŞPA-nın bəzi indiki və keçmiş üzvlərinin korrupsiya xarakterli fəaliyyət aparmasına güclü şübhələr var.
Tənqidçilər indiyədək Azərbaycanda iddia olunan seçki pozuntuları – qutulara topa bülletenlərin atılması, həmçinin insan haqlarına pozuntularına AŞPA-nın niyə zəif reaksiya verməsinə dair suallar qaldırıblar.
AŞPA 2017-ci ildə qurumun bəzi indiki və keçmiş üzvlərinin tənqidi yumşaltmaq üçün Bakının “avtokratik hökuməti”ndən bahalı hədiyyələr, kürü, xalçalar qəbul etməsi, Bakıda bahalı otellərdə qalmasıyla bağlı iddiaları araşdırmağa başlanıb. Bu siyasətə tənqidçilər “kürü diplomatiyası” adını verib.
Hakimlər Rusiya, Ukrayna və Türkiyədə bağlı iddiaların da olmasına baxmayaraq, yalnız Azərbaycanın məsələsini araşdırıblar.
Avropa İnsan Haqları Məhkəməsinin keçmiş hakimi, ittihamları araşdıran hakimlərdən biri Sir Nicolas Bratza AŞPA üzvlərinə “simvolik” hədiyyələr verildiyini deyib. Ancaq o, bəzi deputatların bu hədiyyələrin açıqlanmasıyla bağlı daxili qaydalara əməl etməməsindən narahatlığını bildirib.
Hesabatda digər insan haqları qruplarının narahatlıqları da qeydə alınmışdı, ancaq 2013-cü ildə AŞPA deputatları onun əleyhinə səs verdi.
“The Guardian” qəzeti yazır ki, İtaliya polisi Volontè-nin Azərbaycandan 2,39 milyon avro rüşvət alması barədə iddiaları araşdırır. Volontè isə ittihamları rədd edir və başqa bir çirkli pulyuma maddəsi üzrə ona bəraət verilib.
Sənəddə AŞPA-nın keçmiş prezidenti Pedro Agramunt-un qurumun sağ mərkəzçi qrupuna rəhbərlik etməkdən ötrü “korrupsiya xarakterli əməllərə” getməsinə dair güclü şübhələrin olduğu vurğulanır. Agramunt ötən il istefa verməyə məcbur olub. Rusiya hökumətinin Suriyaya təşkil etdiyi səfərdə iştirakından dolayı qurumda ona etimadsızlıq səsverməsi keçirildi. Hesabatda bu ispan deputatın Azərbaycanın xeyrinə qərarların verilməsində “əsas rol” oynadığı bildirilir.
“Deutsche Welle” yazır ki, AŞPA prezidenti Michele Nicoletti bu hesabat açıqlanandan sonra “komitə adları çəkilən parlamentarilərin durumunu bir-bir nəzərdən keçirənədək onları fəaliyyətlərini dayandırmağa dəvət edib”.
Transparency International korrupsiyayla mübarizə təşkilatının rəhbəri Jose Ugaz deyib ki, bu deputatlara “sanksiyalar qoyulmalıdır, hakimiyyətlərə bundan ötrü təzyiq göstərəcəyik”.
Azərbaycanın AŞPA-dakı nümayəndə heyətinin başçısı Səməd Seyidov “Azərbaycana qarşı nifrət kampaniyası”nın hədəfinin Bakıyla Avropa Şurası arasında “uçurum” yaratmaq olduğunu deyib.
Aprelin 23-də AŞPA-nın Fransanın Strasburq şəhərində yaz sessiyası başlanır və sözügedən hesabatı da müzakirəsi gözlənir.
