Yanvarın 12-si Brüsseldə NATO-Rusiya Şurasının iclası baş tutub. Toplantı 4 saata yaxın davam edib. Görüşdən sonra NATO-nun baş katibi Yens Stoltenberq və Rusiya xarici işlər nazirinin müavini Aleksandr Qruşko bir sıra bəyanatlar verib.
Yens Stoltenberq bəyanatlarında nə deyib:
- Çətin müzakirə oldu. Rusiya ilə ciddi fikir ayrılıqlarımız var, amma bunları müzakirə etməyimiz artıq yaxşıdır. İki ildir heç danışmırdıq;
- Rusiya NATO-nu genişləndirməməyi və blokun şərq ölkələrindən qoşunlarını çıxarmağı tələb edir – bu, bizim üçün qəbuledilməzdir;
- Hər bir ölkə, o cümlədən Ukrayna öz yolunu seçə bilər. Rusiya kimin NATO-ya üzv olacağına, kimin girməyəcəyinə qərar verə bilməz;
- NATO müdafiə ittifaqıdır. Biz Yuqoslaviyanı məhv etmədik, o, öz-özünə dağıldı. Biz sadəcə olaraq Kosovoya və Bosniyaya vəhşilikləri dayandırmağa gəlmişik;
- NATO-nun genişlənməsi aqressiya deyil və Rusiya artıq Ukraynaya qarşı aqressiya nümayiş etdirib;
- Dialoqumuz çətin, lakin zəruridir. Avropada real silahlı münaqişə riski var, ona görə də bugünkü kimi görüşlər vacibdir. Biz münaqişənin qarşısını almaq üçün danışıqlar masasına oturmağa hazırıq. Amma Rusiya güc tətbiq etsə, biz ciddi sanksiyalar tətbiq edəcəyik.
Aleksandr Qruşko bəyanatlarında nə deyib:
- Danışıqlar fundamental məsələlərdə çoxlu fikir ayrılıqlarını üzə çıxarsa da, səmimi söhbət oldu;
- Biz NATO-ya səmimi şəkildə qeyd etmişik ki, münasibətlərin daha da pisləşməsi ciddi risklər daşıyır;
- Təhdidləri siyasi tədbirlərlə dəf edə bilməsək, ordudan istifadə edəcəyik;
- Rusiyanın iştirakı olmadan təhlükəsizliyin yaradılması cəhdləri əks nəticə verir. Açıq qapı siyasətinə son qoymaq və NATO-nun şərqə doğru irəliləməməsi üçün hüquqi təminat vermək bizim üçün mütləq imperativ məsələdir;
- Genişlənmə bizim üçün qəbuledilməz risklər yaradır və buna qarşı çıxacağıq;
- NATO-nun üzvlərinə qarşı siyasətini heç kimin müəyyən edə bilməyəcəyi tezisi əsassızdır. Biz alyansdakı diplomatik missiyamızın bərpasını istisna etmirik;
- Ukrayna hakimiyyətini Minsk razılaşmalarına əməl etməyə məcbur etmək lazımdır – o zaman diskalasiya mümkündür;
- NATO Kiyevə bütün hərbi yardımı dayandırmalıdır.
Konkret nəticə əldə olunmayan 4 saatlıq görüşdən sonra ABŞ Rusiyaya qarşı ciddi xəbərdarlıqedici addım atıb. Belə ki, ABŞ senatı Rusiya qoşunlarının Ukraynaya daxil olması, eləcə də bu ölkə ətrafında münaqişənin daha da gərginləşəcəyi halda Rusiyaya qarşı sanksiyalar tətbiq edilməsi haqqında qanun layihəsini dərc edib.
Təklif olunan tədbirlərə daxildir:
- Rusiya prezidenti, baş naziri, xarici işlər naziri və müdafiə nazirinin, eləcə də Ağ Evin təxmin etdiyi müxtəlif qoşun növlərinin komandirlərinin və digərlərinin ABŞ-a girişinə qadağa və Amerikadakı aktivlərinin dondurulması;
- İşğaldan sonrakı 30 gün ərzində ABŞ prezidentindən Rusiyanın ən azı 3 ən böyük bankına qarşı sanksiya tətbiq etmək tələbi;
- Rusiyanın xarici borcuna və “Şimal axını 2” qaz kəmərinə qarşı sanksiyaların tətbiqi.
Bundan əlavə, 6 ay ərzində ABŞ-ın Maliyyə Nazirliyi, Dövlət Departamenti və kəşfiyyat orqanları Vladimir Putinin, onun qohumlarının və yaxın biznesmenlərin əmlakı haqqında ətraflı hesabat dərc etməli olacaqlar. Onlara qarşı da sanksiyalar tətbiq oluna bilər. Həmçinin ABŞ Ukraynaya hərbi yardımı artırmalı olacaq.
Təklif olunan sanksiyalardan ibarət sənədi beynəlxalq məsələlər komitəsinin rəhbəri Robert Menendez başda olmaqla 26 senator təqdim edib. “The Washington Post” yazır ki, Ağ Ev təklif olunan sanksiyalar paketini dəstəkləyir.
Avropa İttifaqının müdafiə nazirləri də Brestdə Ukrayna ətrafında vəziyyəti müzakirə edib və “təcavüz” halında Rusiyaya qarşı sanksiyalar tətbiq etməyə hazır olduqlarını təsdiqləyiblər. Aİ bəyan edib ki, Ukraynaya kibertəhlükə üzrə mütəxəssislər göndərmək niyyətindədir.